3 Δεκέμβρη 2023: Παγκόσμια ημέρα ανθρώπων με αναπηρία
Η 3 Δεκέμβρη θεσπίστηκε το 1992 από τα Ηνωμένα Έθνη (Η.Ε.) ως Παγκόσμια Ημέρα Ανθρώπων με Αναπηρίες με σκοπό την προώθηση της κατανόησης της κοινωνίας σε θέματα αναπηρίας και την κινητοποίηση υπέρ των δικαιωμάτων αξιοπρέπειας και ευημερίας των ανθρώπων με αναπηρία.
Σύμφωνα με το Τμήμα των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (United Nations, Human Rights and Disabled Persons) ένας στους έξι πολίτες στην Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει κάποιο είδος αναπηρίας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι είναι άτομα με αναπηρία, ενώ περίπου 190.000.000 αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στην καθημερινή τους ζωή.
Η 3 Δεκέμβρη καλεί όλους/ες μας να αξιολογήσουμε την κατάσταση στην Ελλάδα αναφορικά με τη ζωή των ανθρώπων με αναπηρία. Πόσο προσβάσιμο αλήθεια είναι το περιβάλλον των πόλεών μας; Πόσο έξυπνες, ανθρώπινες και προσβάσιμες είναι οι πόλεις μας και η πρωτεύουσά μας με τα αυτοκίνητα παρκαρισμένα στα μικρά, περιορισμένα και συνήθως κακοσυντηρημένα πεζοδρόμια, τα χωρίς σωστές ράμπες για τους ανθρώπους που έχουν κινητικά προβλήματα, αλλά και για τους ηλικιωμένους και τους γονείς με τα βρέφη/νήπια στα καροτσάκια; Πόσο προσβάσιμη, συμμετοχική και ποιοτική/ισότιμη είναι η εκπαίδευση για τα παιδιά και τους ενήλικες με αναπηρία, τι πραγματικά μαθαίνουν τα παιδιά με αναπηρία/ειδικές ανάγκες στα σχολεία; Πόσο προσβάσιμη είναι η ψυχαγωγία, η μετακίνηση, η εργασία, η υγεία, η ενημέρωση; Ποια είναι η συμμετοχή των ΑμεΑ στην κοινωνική και πολιτική ζωή του τόπου;
Οι απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα δεν είναι πολύ θετικές για τη χώρα μας. Βεβαίως τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί αρκετή πρόοδος, τόσο σε νομοθετικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο παροχών, στάσεων της κοινωνίας καθώς και ανάπτυξης κάποιων ειδικών δομών για τους ανάπηρους. Πολλά πρέπει να γίνουν όμως ακόμα στη χώρα μας, αν θέλουμε να φτάσουμε κάποτε στο επίπεδο άλλων Ευρωπαϊκών κρατών και αν θέλουμε πραγματικά να βελτιώσουμε το επίπεδο ζωής των ανθρώπων με αναπηρία, παρέχοντας τους ισότιμη πρόσβαση και συμμετοχή σε κοινωνικά αγαθά και υπηρεσίες.
Με αφορμή την ημέρα αυτή ως Εθνικό Ίδρυμα Κωφών (Ε.Ι.Κ.) επικεντρώνουμε κυρίως την προσοχή μας στις ανάγκες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Κωφοί και βαρήκοοι άνθρωποι στη χώρα μας.
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματά τους είναι το πρόβλημα της επικοινωνίας τους με τον υπόλοιπο κόσμο, δηλαδή με τους ακούοντες. Το πρόβλημα αυτό είναι πολύ σοβαρό, γιατί τους απομονώνει από την πληροφόρηση, την εκπαίδευση, την ενημέρωση, την ψυχαγωγία, τις συνδιαλλαγές τους με τις υπηρεσίες, τις οικογενειακές και κοινωνικές συναναστροφές και γενικά από την κοινωνία.
Ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος αυτού είναι η παροχή υπηρεσιών πρόσβασης για τους κωφούς/βαρήκοους στην επικοινωνία με διάφορους τρόπους και μέσα. Τα μέσα αυτά θεωρούνται απαραίτητα από τους επιστήμονες, καθώς και από τους ίδιους τους κωφούς/βαρήκοους και συχνά αναφέρονται στις διεθνείς συμβάσεις και τα κείμενα των Ηνωμένων Εθνών, π.χ. η παροχή διερμηνέων νοηματικής γλώσσας (ΕΝΓ για την Ελλάδα), υποτιτλισμού, ταυτόχρονης μετατροπής ομιλίας σε γραπτό κείμενο, χειλεανάγνωσης κτλ. Χωρίς τις ειδικές αυτές υπηρεσίες οι κωφοί/βαρήκοοι συνάνθρωποί μας δεν έχουν ισότιμη πρόσβαση στην επικοινωνία και επομένως στην κοινωνία.
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος της επικοινωνίας των Κωφών/βαρήκοων συνανθρώπων μας με την ευρύτερη κοινωνία, το Δ.Σ. του Ε.Ι.Κ. δημιούργησε τα τελευταία χρόνια και λειτουργεί με μεγάλη επιτυχία νέες και σύγχρονες υπηρεσίες παροχής διερμηνέων Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας και χειλεανάγνωσης, είτε δια ζώσης, είτε εξ αποστάσεως. Στόχος της υπηρεσίας αυτής είναι η διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των κωφών και βαρήκοων ατόμων στην επικοινωνία τους με τους ακούοντες (π.χ. υπηρεσίες, νοσοκομεία, δικαστήρια, αστυνομία, ΚΕΠΑ, επισκέψεις σε γιατρούς, δικηγόρους, τράπεζες, ΔΕΚΟ, ΟΑΕΔ, ΚΕΠ, προσωπικά ραντεβού και συνομιλίες, παραγγελίες κ.τ.λ.).
Ειδικότερα, η υπηρεσία παροχής διερμηνείας εξ αποστάσεως (RELAY SERVICE) η οποία λειτουργεί από το 2019 σε 24ωρη βάση μέσω ενός βίντεο-τηλεπικοινωνιακού κέντρου στο ΕΙΚ με διερμηνείς ΕΝΓ και μιας ειδικής πλατφόρμας για κινητά τηλέφωνα, παρέχει για πρώτη φορά στην Ελλάδα πλήρη πρόσβαση των κωφών/βαρήκοων πολιτών στα αγαθά της τηλεφωνίας, εξυπηρετώντας περίπου 12.000 άτομα από όλη την Ελλάδα.
Δημιουργώντας τις υπηρεσίες αυτές με τη βοήθεια και τη στήριξη της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, καθώς και άλλες πολύ απαραίτητες υπηρεσίες, όπως είναι η καινοτόμος και πολύ σημαντική Υπηρεσία Έγκαιρης Παρέμβασης για κωφά/βαρήκοα βρέφη και νήπια και τις οικογένειές τους, η Υπηρεσία Εξυπηρέτησης Κωφών και Βαρήκοων Πολιτών, η Σχολή Εκμάθησης της ΕΝΓ, η Υπηρεσία Συμβουλευτικής & Ψυχολογικής Υποστήριξης, καθώς και νέες οι οποίες υλοποιούνται με επιτυχία αυτή την περίοδο, όπως είναι η επιμόρφωση υπαλλήλων και εργαζόμενων σε φορείς του δημοσίου και της κοινωνικής ωφέλειας γενικότερα, σε θέματα ανάπτυξης δεξιοτήτων επικοινωνίας με κωφούς /βαρήκοους πολίτες, και άλλες που έχουν προγραμματιστεί για το 2024, όπως είναι η Υπηρεσία Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Επαγγελματικής Αποκατάστασης, ελπίζουμε ότι το ΕΙΚ θα ανταποκριθεί στην αποστολή του και θα καλύψει τις πολλές και σημαντικές ανάγκες των κωφών και βαρήκοων συνανθρώπων μας, συνεισφέροντας έτσι στην μεγαλύτερη και ισότιμη συμμετοχή τους στην κοινωνία και γενικότερα στη βελτίωση του βιοτικού τους επιπέδου.
Αθήνα, 3 Δεκεμβρίου 2023
Βενέττα Λαμπροπούλου
Διοικήτρια και Πρόεδρος του Δ.Σ.
Εθνικό Ίδρυμα Κωφών
